Oale Karkhof
Oale Karkhof
Van kerk naar algemene begraafplaats
Tussen 1829 en 1897 lag hier het hart van Hellendoorns herinnering: het Oale Karkhof. Op last van koning Willem I werd om hygiënische redenen het begraven in en om de dorpskerk verboden. De gemeente Hellendoorn opende drie nieuwe begraafplaatsen, in Haarle, Daarle en in het moederdorp Hellendoorn.
Voor vragen of verzoeken met betrekking tot dit Oale Karkhof kun je mailen naar: oalekarkhof@proton.me
Voor groepen bestaat de mogelijkheid een bezoek onder begeleiding van een gids te combineren met een rondleiding door museum Erve Hofman.
Zie Arrangementen.
Getuigen van de 19e eeuw
Wat nu nog rest van dit Oale Karkhof is een stukje geschiedenis dat bijna als een tijdcapsule aanvoelt. Een hoger gelegen terrein, omzoomd door oude bomen, waar zo’n 125 grafstenen en -kelders getuigen van het leven en de dood in de 19e eeuw. Hier liggen onze voorouders: van de Waterloo-veteranen tot de pioniers die het naburige Nijverdal lieten groeien. Hier rusten de boeren die de akkers bewerkten, de ondernemers en arbeiders van de opkomende textielindustrie, en de vrouwen die grote gezinnen opvoedden — en vaak ook groot verdriet kenden.
Leven en sterven
Het kerkhof weerspiegelt de dynamiek van een eeuw waarin armoede en vooruitgang, traditie en verandering hand in hand gingen. Maar ook de harde werkelijkheid van het dagelijks leven. De kindersterfte was hoog: ongeveer een kwart van de ter aarde bestelden waren zuigelingen die hun eerste levensjaar niet overleefden. Nog eens bijna een kwart bereikte de leeftijd van vijftien jaar niet. Voor veel gezinnen betekende dat herhaaldelijk afscheid nemen van kinderen, broertjes of zusjes. Het Oale Karkhof bergt ook die vaak vergeten levens.
Rijk en arm
De grafstenen herinneren ons aan mensen die we misschien niet persoonlijk kenden, maar die deel uitmaakten van de gemeenschap waarvan wij nu zelf deel uitmaken. Een plek waar rijk en arm ooit samenkwamen, waar de meer bemiddelde dorpsgenoten hun grafzerken nalieten, terwijl de meeste dorpsbewoners met een eenvoudig houten bordje werden herdacht. Hun namen zijn alleen terug te vinden in de overlijdensaktes.
Natuurlijke charme in elk seizoen
In het voorjaar en de zomer biedt het Oale Karkhof een extra genot: de stinzenplanten staan dan in bloei, waardoor het een oase van rust en kleur wordt. Maar ook in andere seizoenen heeft het kerkhof zijn eigen natuurlijke charme – van de herfstbladeren die de paden en graven bedekken tot de stille, sobere schoonheid van een winterse dag. Zo is het in elk jaargetijde een plek die uitnodigt tot verstilling en verbondenheid.
Een plek om bij stil te staan
Voor dorpsbewoners, voorbijgangers, wandelaars en fietsers is het een prachtige plek om even stil te staan, uit te rusten en de geschiedenis van Hellendoorn te voelen. Bankjes bij het baarhuisje en bij de achterste graven bieden een fraai overzicht van dit tot gemeentelijk monument verklaarde juweeltje.
Bezinning en verbondenheid
Het Oale Karkhof nodigt uit tot een moment van bezinning, maar ook tot een gevoel van verbondenheid: hier liggen onze dorpsgenoten van vroeger, die onze geschiedenis en ons heden hebben gevormd.
